Maden İhracatı Yüzde 25 Arttı

Maden ihracatı 2012 rakamına Ocak-Ekim 2013 döneminde ulaştı.

Madencilik sektöründe yaşanan sorunların aşılması ve sektörün gerçek yatırımcı tarafından cazibe hale gelmesi için 2010 yılında 3213 sayılı Maden Kanununda yapılan değişiklik, sonuç vermeye başladı.

Ruhsat alıp yatırım yapmayan ve çantacılık yapanlar önemli oranda azaldı. Maden aramaları ise hız kazandı. 2002 yılında kamu-özel sektörün yaptığı toplam sondaj 100 bin metre iken bugün itibariyle 1,5 milyon metreye ulaştı.

Bu arada 2012’de toplam 4,2 milyar dolar olarak yapılan maden ihracaatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 25’lik artışla 4,2 milyar dolara ekim ayı sonu itibariyle ulaştı. Yıl sonu itibariyle toplam maden ihracaatının 4,5 milyar doları geçmesi bekleniyor.

Türkiye’nin çeşitlilik arz eden jeolojik ve tektonik yapısı, topraklarında çok çeşitli maden yataklarının bulunmasına imkan tanıyor. Yeraltı kaynakları yönünden dünya madenciliğinde adı geçen 132 ülke arasında çeşitliliği itibarıyla Türkiye 10. sırada yer alıyor. Başta endüstriyel hammaddeler olmak üzere, metalik madenler, enerji hammaddeleri ve jeotermal kaynaklar açısından da oldukça zengin. Günümüzde dünyada ticareti yapılan 90 çeşit madenden 77’sinin varlığı Türkiye’de saptandı, 60 civarında maden türünde ise üretim yapılıyor.

24 BİN RUHSAT BULUNUYOR

3213 sayılı Maden Kanununda yapılan değişikliklerle birlikte sektörde hareketlilik sağlandı. Sektörün ihracat ve milli gelir içindeki payında önemli artışlar oldu. Bu düzenlemeler kapsamında madencilik faaliyetlerinde kaynakların verimli bir şekilde kullanılmasını sağlamak için yeni kriterler belirlenerek Türkiye’nin maden kaynakları çantacı olarak tabir edilen oyunculardan kurtarılarak gerçek yatırımcının önü açıldı.

2013 yılında Ekim ayı sonu itibarıyla toplam 4 bin 578 adet maden ruhsatı müracaatı yapıldı. Bu dönemde 1 adet arama, 61 adet işletme ruhsatı olmak üzere toplam 62 ruhsat düzenlendi. 5995 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden önce toplam ruhsat sayısı 43 bin 166 iken; Ekim 2013 sonu 10 bin 952 adet arama ruhsatı 13 bin 400 adet işletme ruhsatı olmak üzere toplam 24 bin 382 ruhsat bulunuyor.

SONDAJ MİKTARI 1 MİLYON 500 BİN METREYE ULAŞTI

2003 yılından itibaren sondajlı aramalara verilen önemle birlikte, 2002 yılında 100 bin metre olan kamu-özel sektör maden arama sondaj miktarı bugün itibarıyla 1 milyon 500 bin metre düzeyine ulaştı. Bu çalışmalar kapsamında metalik maden ve endüstriyel hammadde alanında yürütülen arama çalışmaları sonucunda önemli gelişmeler sağlanarak, yeni maden sahalarının varlığına yönelik bulgular elde edildi.

Bu kapsamda, 576 bin ton bakır, 68 ton altın, 4 milyar ton dolomit, 2,8 milyar ton kalsit ve 1,2 milyar ton feldspat, 6,5 milyar ton kuvarsit-kuvars kumu ve kuvars, 406 milyon ton mermer-doğal taş, 10,5 milyar ton kaya tuzu rezervi ile 51 milyon ton sodyum sülfat potansiyeli rezervi tespit edildi.

2003 yılında 841 milyon dolar olan maden ihracatı; yıllar itibariyle artış göstererek 2012 yılında 4 milyar 181 dolar; 2013 yılının Ekim ayı sonu itibariyle de toplamda 4 milyar 178 milyon dolar olarak gerçekleşti. Maden ihracatı 2003 yılında 410,05 milyon dolar iken; 2013 yılında 2,3 milyar doları aştı. Mermer ihracatı ise 2003 yılında 431,10 milyon dolar iken; 2013 yılında 1,8 milyon doların üzerine çıktı.