Evet, işverenin sigorta ve vergi borcu bulunması, kısa çalışma başvurusunda bulunmasına engel teşkil etmemektedir.
İşverenin; e-Devlet üzerinden gerekli alanları doldurarak başvuru yapması gerekmektedir. Ayrıca aynı sistem üzerinden kanıtlayıcı belge olarak aşağıdaki belgelerin eklenmesi yeterlidir.
– Çalışma süresinin azaltıldığını veya faaliyetin kısmen/tamamen durdurulduğunu ortaya koyan belgeler (örneğin: ücret bordroları, puantaj kayıtları, üretimin, hizmetin ve/veya ihracatın azaldığına, siparişlerin ve/veya sözleşmelerin iptal edildiğine dair vb. belgeler) ile
– Resmi makamlar tarafından faaliyeti durdurulan işyerleri kapsamında olduğuna dair diğer belgeler
6/2/2023 tarihinde yaşanan deprem sebebiyle ilan edilen Bölgesel Kriz kapsamında;
1. Başvuru Belgeleri
a. Kısa Çalışma Ödeneği İşçi Listesi (Aşağıda belirtilen il ve ilçelerden başvuran işverenlerimizin başvuru esnasında işçi listesi dışında başka bir belge yüklemesi zorunlu değildir.)
b. Eğer varsa işyerinizin “yıkık, acil yıkılacak, ağır ve orta hasarlı” olduğuna dair tespit belgesini yoksa çalışma süresinin azaltıldığını veya faaliyetin kısmen/tamamen durdurulduğunu ortaya koyan belgeleri yüklemelisiniz. Hasar tespit belgesine e-devlet veya https://hasartespit.csb.gov.tr/ linkinden ulaşabilirsiniz.
2. Başvuru Kapsamı
a. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenmiş olan Kahramanmaraş, Hatay, Adıyaman illeri ile Gaziantep iline bağlı Araban, İslahiye, Nurdağı ilçeleri, Malatya iline bağlı Akçadağ, Doğanşehir, Yeşilyurt ilçeleri ve Kilis iline bağlı Polateli ilçesinde bulunan işyerlerinin başvurularına istinaden, Rehberlik ve Teftiş Başkanlığınca gerçekleştirilecek uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeksizin ödeme yapılacaktır. Ancak uygunluk tespiti süreci devam edecektir. Bu madde kapsamında belirtilen il ve ilçelerden başvuran işverenlerimizin başvuru esnasında işçi listesi dışında başka bir belge yüklemesi zorunlu değildir.
b. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenen il ve ilçelerde bulunmayan ancak başvurularında “yıkık, acil yıkılacak, ağır ve orta hasarlı” olduğunu dair tespit belgesini ibraz eden işverenlerin başvuruları kapsamında, Rehberlik ve Teftiş Başkanlığınca gerçekleştirilecek uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeksizin ödeme yapılacaktır. Ancak uygunluk tespiti süreci devam edecektir.
c. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenen il ve ilçeler haricinde kalan ve hasar tespit belgesi ibraz etmeyen işverenlerin kısa çalışma talepleri kapsamındaki ödemeler ise Rehberlik ve Teftiş Başkanlığınca gerçekleştirilecek uygunluk tespitinin sonucuna göre yapılacaktır.
Kısa çalışma başvuruları işverenler tarafından yapılmalıdır.
İşveren, her bir şubesi için e-Devlet üzerinden ayrı ayrı başvuru yapmalıdır. İşverenin İŞKUR’a kaydı yoksa sistem üzerinden kayıt olması zorunludur.
Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlardan ileri gelen zorlayıcı sebeplerin varlığının işçi ve işveren sendikaları konfederasyonlarınca iddia edilmesi veya bu yönde kuvvetli emarenin bulunması halinde konu, İŞKUR Yönetim Kurulunca değerlendirilerek karara bağlanır. Deprem, yangın, su baskını, heyelan, salgın hastalık, seferberlik gibi durumlar için diğer zorlayıcı sebep gerekçesiyle yapılan başvurular için Yönetim Kurulu Kararı aranmaz.
Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlardan ileri gelen zorlayıcı sebeplerle ilgili Yönetim Kurulunca alınmış bir karar bulunmuyorsa işverenlerce yapılan başvurular Kurum birimi tarafından reddedilir.
Yönetim Kurulu Kararı gerektirmeyen ve/veya Yönetim Kurulu Kararı alınmasına istinaden yapılan başvurular uygunluk tespiti yapılabilmesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Grup Başkanlıklarına gönderilmektedir. İş müfettişlerince yapılacak uygunluk tespiti sonucunu işveren e-Devlet üzerinden takip edebilecektir.
6/2/2023 tarihinde yaşanan deprem sebebiyle ilan edilen Bölgesel Kriz kapsamında;
1. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenmiş olan Kahramanmaraş, Hatay, Adıyaman illeri ile Gaziantep iline bağlı Araban, İslahiye, Nurdağı ilçeleri, Malatya iline bağlı Akçadağ, Doğanşehir, Yeşilyurt ilçeleri ve Kilis iline bağlı Polateli ilçesinde bulunan işyerlerinin başvurularına istinaden, Rehberlik ve Teftiş Başkanlığınca gerçekleştirilecek uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeksizin ödeme yapılacaktır. Ancak uygunluk tespiti süreci devam edecektir. Bu madde kapsamında belirtilen il ve ilçelerden başvuran işverenlerimizin başvuru esnasında işçi listesi dışında başka bir belge yüklemesi zorunlu değildir.
2. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenen il ve ilçelerde bulunmayan ancak başvurularında “yıkık, acil yıkılacak, ağır ve orta hasarlı” olduğunu dair tespit belgesini ibraz eden işverenlerin başvuruları kapsamında, Rehberlik ve Teftiş Başkanlığınca gerçekleştirilecek uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeksizin ödeme yapılacaktır. Ancak uygunluk tespiti süreci devam edecektir.
3. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenen il ve ilçeler haricinde kalan ve hasar tespit belgesi ibraz etmeyen işverenlerin kısa çalışma talepleri kapsamındaki ödemeler ise Rehberlik ve Teftiş Başkanlığınca gerçekleştirilecek uygunluk tespitinin sonucuna göre yapılacaktır.
İş müfettişlerince uygunluk tespiti tamamlandıktan sonra yeni işçi ve/veya çalışılmayan
sürenin arttırılması için talepte bulunulabilmekle birlikte bu durum yeni bir başvuru olarak
değerlendirilmektedir. Ayrıca, işverenlerin çalışılmayan sürenin azaltılması veya işyerinin tekrar faaliyete başlama durumlarını bağlı oldukları İŞKUR birimine hızlı bir şekilde bildirmesi gerekmektedir.
İşverenin, kısa çalışma talebinin uygunluğuna ilişkin iş müfettişleri tarafından yapılan inceleme
faaliyetlerini ifade etmektedir. Örneğin Covid-19 salgınından olumsuz etkilenildiğine ilişkin durumun tespiti anlamını taşımaktadır.
Kısa çalışmanın başladığı tarih itibarıyla son 120 gün hizmet akdine tabi olması ve son 3 yılda en az 600 gün süreyle prim ödeme şartlarını taşıması gerekmektedir.
SGK işten çıkış kodu (işçi tekrar işe başlatılacaksa), 19 (mevsim bitimi), 20 (kampanya bitimi), 30 (vize bitimi) olarak gösterilmiş olan işçilerin iş sözleşmesi askıya alınmıştır.
Kısa çalışmanın başlayacağı tarihe kadar iş sözleşmesi askıda olanların işe başlayacağı tarih, kısa çalışmanın uygulandığı döneme rastlarsa bu durumda olanlar kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilirler.
Kısa çalışma ödeneği tutarı; sigortalının son 12 aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %60’ı olarak belirlenir. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği tutarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %150’sini geçemez.
Zorlayıcı sebeplerle işyerinde kısa çalışma yapılması halinde, ödemeler 4857 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin (III) numaralı bendinde ve 40 ıncı maddesinde öngörülen bir haftalık süreden sonra başlar ve bu bir haftalık süre içerisinde ücret ve prim yükümlülükleri işverene aittir.
Ancak İŞKUR Yönetim Kurulu Kararı alınarak uygulanabilen genel ekonomik, sektörel ve bölgesel kriz kapsamında yapılan başvurularda bu yükümlülük bulunmamaktadır
Kısa çalışma ödeneği, çalışmadığı süreler için işçinin kendisine ödenir.
Kısa çalışma başvurularında, yabancı işçiler de kısa çalışmanın başladığı tarih itibarıyla işçinin son 120 gün hizmet akdine tabi olması ve son 3 yılda en az 600 gün süreyle prim ödeme şartlarını taşımaları halinde kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilir.
Kısa çalışma ödeneği, çalışmadığı süreler için işçinin kendisine ve aylık olarak ödenmektedir.
Kısa çalışma uygulanan işçiler adına çalışılmayan günler için SGK Aylık Prim ve Hizmet Belgesi/Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile eksik gün gerekçesinin “18-Kısa Çalışma Ödeneği” olarak bildirilmesi gerekmektedir. Ancak, kısa çalışma ile birlikte başka bir gerekçe varsa bu durumda eksik gün gerekçesinin “27-Kısa Çalışma Ödeneği ve Diğer Nedenler” olarak bildirilmesi gerekmektedir.
Kısa çalışma ödeneği olarak yapılan ödemeler işsizlik ödeneği süresinden düşülmektedir. Ancak, yapılan ödemelerin mahsup edilip edilmeyeceğini belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.
Emekli olup bir işyerinde sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışan işçi, kendisinden işsizlik sigortası primi kesilmediğinden kısa çalışma ödeneğinden faydalanamaz.
Kısa çalışma başvurularında, kısa çalışmanın başladığı tarih itibarıyla son 120 gün hizmet akdine tabi olması ve son 3 yılda en az 600 gün süreyle prim ödeme şartlarını taşıması halinde ilgililer kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilir.
İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan ödemeler, yasal faizi ile birlikt
