Bilecik’te Kış Hastalıkları Beraberinde Getirdi. Son dönemde yakın çevremizde dahil olmak üzere halsizlik, burun akıntısı, boğaz ağrısı, kırgınlık, ishal ve kusma gibi şikayetler yaşayan vatandaşların sayısında artış yaşanıyor.
Covid-19 ile ilgili olarak uzun ve zorlu bir süreçten geçiyoruz her geçen gün bitmesini ümit ederek. Sağlık çalışanlarının bu zorlu süreç içerisinde çabası ve gayreti gerçekten çok büyük. Tabi bu süreç içerisine bir de son dönemde artan bu şikayetler eklenince işleri daha da yoğunlaşıyor. Son dönemde artan halsizlik, burun akıntısı, boğaz ağrısı, kırgınlık, ishal ve kusma gibi şikayetler her ne kadar Covid-19 ile birbirine yakın gibi görünse de bu ayrımı yapmak sağlık personellerimiz, doktorlarımıza düşüyor.
Kış aylarının gelmesi ile birlikte ortaya çıkan hastalıklar
İnfluenza (Grip)
İnfluenza Ekim’den başlayıp Mart sonu Nisan başına kadar olan dönemde sıkça görülen bulaşıcı bir solunum yolu hastalığıdır. Bu aylarda hasta sayısının artması beklenen bir süreç olmakla birlikte, salgın olarak değerlendirilmemeli ve mevsimsel grip aktif dönemi olarak değerlendirilebilir.
Çok fazla sayıda alt türü bulunan influenza virüsleri sürekli değişime uğramakta ve bir önceki yıl görülen türden oldukça farklı virüsler sonraki yıllarda insanları hastalandırabilmektedir. Bu durum neden her yıl grip olabildiğimizi net bir şekilde açıklamaktadır. Hastalıktan korunmada en etkili yöntemin grip aşısı olduğu Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından her yıl vurgulanmaktadır. Yukarıda açıklandığı üzere grip aşısı içerisinde bir önceki yıl toplumu en çok hastalandırılan virüsleri içeren 3 veya 4 alt tip influenza virüsü aşı içerisine dahil edilmekte ve her yıl aşı yeni hazırlanmakta, bir önceki yılın aşıları kullanılmamaktadır. İnsanlarda hastalık oluşturan influenza virüslerinin neredeyse tamamı influenza A ve influenza B alt tiplerine aittir ve aşılar içerisinde her iki alt tipe ait suşlar yer almaktadır. İnfluenza A ve influenza B ayrı alt tipler olarak adlandırılmakla birlikte neden olduğu hastalık tablosundaki şikayetler ve bulgular tamamen aynıdır. Bu iki alt tipin tedavisinde kullanılan ilaçlar da farklı değildir ve hastalar aynı ilaçlar ile tedavi edilmektedir.
İnfluenza Virüsü Nasıl Bulaşır?
İnfluenza virüsleri hasta kişiden diğer kişilere kolaylıkla bulaşabilmekte, insanların kapalı alanlarda daha çok vakit geçirdikleri kış aylarında hastalık en yoğun dönemine ulaşmaktadır. Grip genellikle hasta olan kişilerin konuşma, öksürme ve hapşırma gibi davranışları ile saçılan ve virüs içeren damlacıkların, hasta kişiye 1 metre ve daha yakın olan kişilerin ağız, burun ve göz mukozalarına geçmesi ile bulaşmaktadır. Daha nadir olarak virüs içeren damlacık ile kirlenmiş yüzeylere, araç ve gereçlere kişilerin önce elleri ile dokunması ve sonrasında ellerini ağız, burun veya gözlerine götürmeleri ile de bulaşabilmektedir.
Norovirüs
Erişkin ve çocuklarda görülen ishallerin önemli bir kısmı Norovirüstür. Hastalık bütün yıl boyunca görülebilir ve her yaştan insanları, açık ve kapalı toplulukları etkileyebilmektedir. İshal şikayeti ile hekime başvuran erişkinlerin yaklaşık %20’sinden norovirusler sorumludur. Norovirusler aynı zamanda virüslerden kaynaklanan ishal salgınlarının %60-95’ini oluşturmaktadır.
Norovirüs Nasıl Bulaşır?
Esas bulaş ağız-dışkı yoluyla olup kusmukla da olabilir. Bulaşma sıklıkla yuvalarda, göçmen kamplarında, tatil yapılan kamplarda, hastanelerde, okullarda, restorantlarda, gemilerde, askeri birliklerde ve aile içi bireylerde görülmekte ve bu gruplarda salgınlar yapabilmektedir. Norovirus salgınları genellikle, kişiden kişiye temas (%35), kontamine su (içme suyu, havuz suları, göl suları, buz küpleri) ve gıda (midye, istiridye gibi kabuklu deniz hayvanları, salatalar, dondurma, soğuk yiyecekler, sandviç, taze sebze ve meyveler) ile oluşmaktadır. Virüsün ısı ve klorlamaya nispeten dirençli olması su ve gıdayla bulaşmasını kolaylaştırmaktadır. Virüsün dışkıyla atılımı uzun süre (>3 hafta) devam etmekte olup ilk 24- 48 saatte atılımı en üst düzeydedir.
Rota Virüs
Rota virüsü enfeksiyonu ilk 4 – 5 yaştaki çocuklarda akut başlangıçlı ishalin en sık görülen etkenlerindendir.
Rota Virüs Nasıl Bulaşır?
Rota virüsler ishalin ortaya çıkmasından önceki günlerde de dışkıda bol miktarda bulunur. Bulaşma; dışkı ile kontamine (bulaşık) su ve gıdalarla olur. Özellikle kreş, bakımevleri ve çocuk hastanelerinde salgınlar görülebilir. Aile içi yayılım sıktır.
Hastalık en çok 4-5 yaş arası kreş, bakımevinde kalan çocukları etkilemektedir.
Başlıca belirtileri genellikle 48 saatten az süren kuluçka dönemini izleyen ateş, kusma ile başlar. Sık, sulu, özellikle çok kötü kokulu kansız ishal belirtilere eklenir. İshal 5 – 7 gün sürebilir. Özellikle süt çocuklarında kusma, ishal nedeniyle dehidratasyon gelişebilir. Bağışıklık sistemi yetersiz olan hastalarda hastalık daha uzun ve ağır seyir gösterir.
Yaptığımız görüşmede Bilecik İl Sağlık Müdürümüz Sayın Dr. Ferhat Damkacı, tüm virüslere karşı en büyük savunmanın temizlik olduğuna vurgu yaparak, kişisel temaslar ve çevresel yüzeyler aracılıyla kolay bulaşma olduğundan kapalı ve toplu alanlarda uzun süre bulunulmaması gerektiğini belirtti. Genel hijyen önlemlerinin bulaşmayı azaltacağını anlatan Damkacı, enfekte vakaların izolasyonun da yayılmanın önüne geçeceğini sözlerine ekledi.