Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi Tarla Bitkileri Bölüm Başkanı Doç. Dr. Emine Selcen Darçın, yapılan bilimsel çalışmalar, sonucunda gıdalar içerisinde bulunan çeşitli renklendiricilerin, mutajenik etki denilen mutasyonlara sebep olduğunun açıkladı.
Renklendiricilerin insan vücudunda çeşitli kanser hastalıklarına neden olduğunu, solunum yolu ve alerjik hastalıklara yol açtığını ifade eden Doç. Dr. Darçın, açıklamalarında şunları ifade etti
“Yapılan bilimsel çalışmalarda, mutajenik etki dediğimiz mutasyon aynı zamanda kanserolojik etkileri var. Kanser hastalıklarına sebep olduğu ile ilgili çalışmalar da bulunmaktadır. Bu ürünlerde ‘Adı’ denilen günlük alım dozları mevcuttur. Bunların günlük alımı her biri için belirlenmiştir. Sağlık Bakanlığı ile Amerikan Gıda ve İlaçları Dairesi (FDA) tarafından belirlenmiştir. Biz de bunlara uyuyoruz. Genellikle günlük alım dozlarının üzerine çıkılmakta, bu da bir takım sağlık problemlerine sebep olmaktadır. Günlük olarak tüketilen renklendirici ürünler, insan sağlığı açısından zararlı.”
VATANDAŞLAR NE YEDİĞİNİ BİLMELİ!
Gıda maddelerinde renklendiricilerin genellikle kodlar halinde yazıldığını ancak bunların kod yerine açık isimleri ile yazılması gerektiğini ve vatandaşın ne yediğini bilmesi gerektiğini ifade eden Darçın,
“Çeşitli firmalar muhtemelen bu dozların üzerine çıkıyor veya beyan ettikleri ürünü kullanmayarak el altından üretilen başka renklendiricileri kullanıyor olabilirler. Bu da başka bir sıkıntı doğuruyor. Ürünlerde kodlardan ziyade açık açık isimlerin, vatandaşın anlayabileceği şekilde yazılması gerekiyor. Bu tür maddeler içeren gıda ürünlerinin ambalajında, hangi katkı maddelerinin yer aldığı belirtilmelidir. Mutlaka etiketlendirme zorunluluğuna dikkat edilmesi gerekiyor. İnsanlar ne yediklerini bilmeli.”
BEZELYE ÜZERİNDE DENEY!
Bezelye üzerinde yaptıkları deneylerde, gıda maddelerinin kromozonları birbirine yaptığını gördüklerini ifade eden Darçın,
“Kromozom sayıların düşük olması ve kromozomların daha iyi görülmesinden dolayı model olarak seçtiğimiz bezelye üzerinde çalışma yaptık. Projemizin sonucunda da bitkilerimizin üzerinde ne tip genetoksit ve stotoksit etkilere de sahip olduğuna baktık ve daha ziyade gördüğümüz problemler nitotik hücrelerde metaplaz flan toplanamama gibi problemler kromozomlarda yapışma şeklinde birçok etkiler gösterdiğini belirledik.” dedi.
GIDA BOYALARININ KULLANILDIKLARI ALANLAR!
Renkelndiricilerin en çok kullanıldıkları gıda alanlarının şekerlemeler odluğunu ifade eden Darçın, “Gıda katkı maddelerinin renklendirici olanları genellikle alkosüz aromalı içeceklerde, meyve sebze şekerlemelerinde kurumuş kırmızı meyvelerde, şekerlemeler, süsleme malzemelerinde görülüyor, hafif fırıncılık ürünlerinde, dondurmalarda, bunun dışında aromalandırılmış et ve peynirlerde soslar ve turşularda kullanılıyor havyarda kullanılıyor, balıkların ve kabukluların ezmelerinde, çeşitli çerezlerde kullanılıyor.” dedi.
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ TARAFINDAN DESTEKLENİYOR!
Yapılan çalışmanın Sakarya Üniversitesi tarafından da desteklendiğini ifade eden Darçın, “Bu çalışmayı biz Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsünde moleküler biyoloji ve genetik bölüm öğretim üyesi Yar. Doç. Dr. Tülay Hekimbaşı ile Yüksek Lisans öğrencimiz Neslihan Ekinci ile beraber yaptık bu Sakarya Üniversitesi tarafından desteklenen projeydi.” dedi.
