Türkiye’de İklim değişikliği alanında Kapasite Geliştirme Hibe Proğramı kapsamında kabul edilen, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve İl Müdürlüğünün de paydaş olduğu “İklim Değişikliğinde Geliştirilmiş Kapasite ve Farkındalık ile Daha İyi Geleceklere” isimli proje kapsamında yapılan “İklim değişiyor, Farkında mısınız?“ başlıklı eco-panel Hayme Ana Mesleki Teknik Anadolu Lisesi salonunda gerçekleştirildi.
Prof.Dr. Cengiz Türe’ nin moderatör olduğu panele, Dr.Öğr.Üy. Burçin Atılgan Türkmen, Dr.Öğr.Üy. Serpil Menteşe ve Çevre Şehircilik İl Müdürü Mustafa Budak panelist olarak katıldı
Çevre Şehircilik İl Müdürü Mustafa Budak yaptığı konuşmada, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olarak İklim değişikliğinin neresindeyiz, misyonumuz, vizyonumuz nedir, İklim değişikliğinin çevre üzerindeki etkisi nelerdir. İklim Değişikliği Eylem Planı nedir sorularına cevap verdi.
Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Budak konuşmasına şöyle devam etti:
İklim değişikliği günümüzde insanlığın karşılaştığı en büyük çevresel sorunlardan biridir. İklim değişikliğinin yıkıcı etkileri sadece ekolojik hayatı etkilemekle kalmayıp aynı zamanda ekonomi, enerji, sanayi yatırımları, sosyal hayat ve hukuk ile ilgili alanları da doğrudan etkilemektedir. Bugün iklim değişikliği, fiziksel ve doğal çevre başta olmak üzere hayatımızın her aşamasını etkilemektedir.
Dünya ölçeğinde yaşanan bu değişimden, iklim değişikliğine karşı hassas bölgelerden biri olan Akdeniz Havzası’nda yer alan ülkemizin etkilenmemesi veya küresel değişimi dikkate almaması düşünülemez.
Ülkemizin iklim değişikliğiyle küresel mücadele kapsamında temel amacı, uluslararası çabalara katkıda bulunmak bunu yaparken de sürdürülebilir kalkınma politikalarına uygun olarak, ortak fakat farklılaştırılmış sorumluluklar prensibi ve Türkiye’nin özel şartları çerçevesinde katılmaktır.
Türkiye ve Bakanlığımız enerji verimliliğini yaygınlaştırmayı, temiz ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını artırmayı ve iklim değişikliği politikalarını kalkınma politikalarıyla entegre etmeyi hedeflemektedir.
Bu kapsamda ülkemizde iklim değişikliği ile mücadele alanında kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları tarafından birçok proje yürütülmekte, çalışmalar yapılmaktadır.
Yürütülen projelerin hedefine ulaşması ve iklim değişikliği ile mücadelenin etkinliğinin artırılması, iklim değişikliği ile mücadele konusunda toplumun farkındalığının ve bilincinin artmasına bağlıdır.
Toplumda “iklim değişikliğinin hayatımızın her alanını etkileyen, mücadele edilmesi gereken bir sorun olduğu algısının” yaygınlaşması, sorunla bireysel ve ulusal mücadele edebilme açısından çok büyük önemi vardır.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ EYLEM PLANI İDEP
2011 2023 yıllarını kapsamaktadır.
İklim değişikliği ile mücadelede yol haritası niteliğinde olan ve 2010 yılında yayınlanan İklim Değişikliği Ulusal Stratejisinde ve bu yol haritası doğrultusunda hazırlanan İklim Değişikliği Eylem Planında da toplumun her kesimine yönelik eğitim ve bilinçlendirme çalışmalarının önemi göz önünde bulundurularak hedef ve eylemlere yer verilmiştir.
Türkiye, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesine 2004 yılında taraf olmuş 2009 yılında ise protokolü imzalamıştır. Bu protokolle birlikte bir çok sözleşmeler imzalanmıştır. bunlar
Çölleşme İle Mücadele Sözleşmesi
Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi
İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi
Kyoto Protokolü,
küresel iklim değişikliğiyle mücadele etmek için, Birleşmiş Milletler’in 1997’de Japonya’nın Kyoto şehrinde düzenlediği çevre toplantısında katılımcı hükümetler tarafından kabul edilen bir anlaşmadır. Türkiye 2005 yılında katıldı
İklim değişikliği eylem planında Ülke olarak vizyonumuz nedir.
VİZYON
3 Mayıs 2010 tarihinde Yüksek Planlama Kurulu tarafından onaylanarak yürürlüğe giren Türkiye’nin “Ulusal İklim Değişikliği Strateji Belgesi”nde ;
“Türkiye’nin iklim değişikliği kapsamındaki ulusal vizyonu,
iklim değişikliği politikalarını kalkınma politikalarıyla entegre etmiş; enerji verimliliğini yaygınlaştırmış;
temiz ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını arttırmış;
iklim değişikliğiyle mücadeleye özel koşulları çerçevesinde aktif katılım sağlayan ve yüksek yaşam kalitesiyle refahı tüm vatandaşlarına düşük karbon yoğunluğu ile sunabilen bir ülke olmaktır”.
STRATEJİK HEDEFLER
“Türkiye’nin iklim değişikliğiyle küresel mücadele kapsamında temel amacı, insanlığın ortak kaygısı olan iklim değişikliğini önlemeye yönelik uluslararası taraflarla işbirliği içerisinde,
tarafsız ve bilimsel bulgular ışığında ortak akılla belirlenmiş küresel çabalara,
sürdürülebilir kalkınma politikalarına uygun olarak,
ortak fakat farklılaştırılmış sorumluluklar prensibi ve Türkiye’nin özel şartları çerçevesinde katılmaktır.
Sera gazı emisyonlarının azaltılması yine hedeflerimizin arasındadır.
Küresel iklim değişikliğinin olumsuz etkilerini azaltma ve bu etkilere uyum sağlama doğrultusunda,
ulusal hazırlık seviyesi ve kapasitesini artırmak;
bu çabalarda elde edeceğimiz deneyim ve kazanımlarımızı bölge ülkeleri ile paylaşmak
Azaltım ve uyuma yönelik ikili ve çok taraflı ortak araştırma projeleri geliştirmek,
Yine Azaltım ve uyum faaliyetlerini yürütebilmek için ihtiyaç duyulan mali kaynaklara erişimi artırmak,
Mevcut teknoloji ve kalkınma düzeyimiz göz önüne alınarak temiz üretime yönelik Ar-Ge ve inovasyon kapasitesini geliştirmek, bu alanda rekabet ve üretimin artırılmasını sağlamaktır.
Eylem planında bir çok sektör bulunmaktadır.
Enerji Sektörü Bina Sektörü
Ulaştırma Sektörü Sanayi Sektörü
Tarım Sektörü Atık Sektörü
Arazi Kullanımı ve Ormancılık Sektörü
Bakanlığımızı daha çok bina sektörü ve atık sektörü ile ilişkilendirebiliriz.
Bina sektöründe binalarda ısı yalıtımına önem verilmesi, dış cephe ısı yalıtımının zorunlu hale getirilmesi iklim değişikliği eylem planının bir parçasıdır.
Atık sektöründe yine Bakanlığımızın yürüttüğü Sıfır Atık yerinde ayrıştırma projemiz devam etmektedir. 2017-2023 yıllarını kapsayan bir projedir.
Atık Kısa Vade
Belediye atıkları ile ilgili mevzuat uyumlaştırma çalışmaları tamamlanacaktır.
Orta Vade
Atık Eylem Planı kapsamında yeniden kullanım ve atık geri kazanım miktarı artırılacaktır. Bu amaçla düzenli depolama tesisi kurulacak ve üretilen belediye atıkları düzenli depolama tesislerinde bertaraf edilecektir.
Uzun Vade
Atık yönetiminde kaynağında azaltma, yeniden kullanım, geri dönüşüm ve kazanım daha etkin uygulanacaktır.
Düzenli depolama tesislerine giden organik madde miktarı azaltılacak, biyolojik bozunur atıklar enerji veya kom – post üretimine yönlendirilecektir. »
Depolama tesislerinden kaynaklanan gazlar toplanıp doğrudan veya işlenerek enerji üretiminde kullanılacak
BİLECİK te bulunan BİOSUN katı atık tesisi bu konuda Türkiye’deki en modern ve kapsamlı tesistir. Bu ay içersinde açılışı yapılmış olup kompost tesisi ve Elektrik enerjisi üretim tesisi hizmete girecektir.
iklim değişikliği eylem planı Toplam 541 eylemden oluşmaktadır.
2011’de yayınlanan ve genel amacı sera gazı emisyonlarını sınırlandırmaya yönelik eylemlerle iklim değişikliği ile mücadele edilmesi, iklim değişikliğinin etkilerinin yönetilerek dayanıklılığın artırılması ve böylece Türkiye’de iklim değişikliği ile mücadele ve uyumun teşvik edilmesi olan İDEP’teki eylemlerin yıllık gerçekleşme oranının değerlendirilmesine yönelik İDEP İzleme ve Değerlendirme Sistemi hazırlanmıştır.
İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu (İDKK)
Bu kurul, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın başkanlığında; Dışişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Orman ve Su işleri Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakan lığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Hazine M üsteşarlığı ve Türkiye Oda lar ve Borsalar Birliği (TOBB), Türk Sanayici ve İşadamları Derneğinden oluşmaktadır.
Ayrıca 11 çalışma grubu bulunmaktadır
İçerisinde Belediyeler, İl Özel İdareleri ve Valiliklerin bulunduğu 53 kurum İDEP’in uygulanmasından sorumludur. 137 Kurum/kuruluş ise “İlgili Kuruluş” konumundadır.
SONUÇ OLARAK
İklim değişikliğiyle küresel mücadele kapsamında temel amacımız,
Uluslararası çabalara katkıda bulunmak
Sürdürülebilir kalkınma politikalarına uygun olarak, enerji verimliliğini yaygınlaştırmak,
Temiz ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını artırmak ve iklim değişikliği ve kalkınma politikalarını entegre etmek zorundayız.
Bizim dikkate almamız gereken gerçekler şunlardır.
Çevreye rağmen kalkınma sağlanamaz,
Kalkınmanın ihmal edilmesi ile de çevre korunamaz”
Kalkınmamızı çevreyle birlikte ve onu koruyarak yapmak zorunda
Panele; Bilecik Vali Yardımcısı Mehmet Taşdöğen, Osmaneli Belediye Başkanı Münür Şahin, Bilecik Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Şükrü Keskin, kamu kurumlarının yetkilileri, Sivil Toplum Kuruluşları temsilcileri katıldı.
