“Çak bir beşlik” diyen öğrencilerin elleri havada kaldı
İnsanların kendi özel alanlarına girmek isteyen yabancılara karşı verecekleri tepkiyi gözlemlemek isteyen Üsküdar Üniversitesi öğrencileri, farklı bir sosyal deneye imza attı. İstanbul’un kalabalık bir yerinde yoldan geçenlere “Çak bir beşlik” diyen öğrencilerin elleri havada kaldı. Beş kişiden oluşan grup, deney öncesi geliştirilen araştırma hipotezini kanıtlamaya çalıştı. Sonuç, vatandaşların tanımadıkları kişilere karşı temkinli olduğunu ortaya koydu.
Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Bölümü öğrencileri, kişilerin özel alanlarına girmek isteyen tanımadıkları kişilere vereceği tepkileri ölçmek amacıyla bir çalışma gerçekleştirdi.
Sosyal deney için gün içinde her profilden farklı insanların bulunduğu İstanbul Beşiktaş seçildi. Kurgulanan sosyal deneyin hipotezi, 45 kişilik örneklem grubundan 35 kişinin özel alanlarına girme isteğine olumlu tepki vereceği yönünde oldu.
Araştırmada seçilen bir gözlemci, yoldan geçen kişilerin “çak bir beşlik” diyerek havaya açtığı eline vurarak karşılık vermesini bekledi. Verilen tepkiler bir kamera yardımıyla diğer gözlemciler tarafından kaydedildi.
Sosyal deney sırasında verilen tepkilerin gözlemcinin cinsiyetine, tavrına ya da giydiği kıyafete göre değişme ihtimalinin kontrol altına alınması amacıyla gözlemci olarak tek bir kişi belirlendi.
15’i erkek, 30’u kadın olmak üzere 45 kişinin gözlemlendiği sosyal deneyde yaş gruplarına bakıldığında bunlar 1 erkek çocuk, 22 genç kadın, 6 genç erkek, 4 orta yaşlı kadın, 4 orta yaşlı erkek, 4 yaşlı erkek ve 4 yaşlı kadın olarak tespit edildi.
En pozitif yaklaşım genç kadınlardan
Çalışmada en fazla olumlu tepki genç kadınlardan alındı ve genç kadınların %54.5’i olumlu karşılık vererek “çak” yaptı. Genç erkeklerin, orta yaşlı erkeklerin, orta yaşlı kadınların ve yaşlı erkeklerin %50’si hiç tanımadıkları bu kişiden gelen “çak yapma” talebine olumlu yanıt verdiği sosyal deneyde yaşlı kadınların ise sadece %25’i olumlu karşılık verdi.
22 kişi “çak” yaptı
Sosyal deney sonucunda 45 kişinin sadece 22’sinden olumlu sonuç alınmasıyla beraber araştırmanın hipotezi reddedilmiş oldu.
İnsanlar temkinli yaklaşıyor
Bu çalışmayı öğrencilerinin ders kapsamında yaptığını belirten Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cumhur Taş, kurgulanan sosyal deneyin hipotezini 45 kişilik örneklem grubundan 35 kişinin özel alanlarına girme isteğine olumlu tepki vereceği yönünde kurduklarını ancak sadece 22 kişinin olumlu tepki verdiğini söyledi. Doç. Dr. Cumhur Taş, çalışma sonucunda insanların tanımadıkları kişilere temkinli yaklaştıklarının gözlendiğini kaydetti.
